Kore Savaşı ne zaman oldu?
Kore Savaşı 25 Haziran 1950 tarihinde başlamış ve 27 Temmuz 1953 tarihinde ateşkes anlaşmasıyla sona ermiştir. Kuzey Kore'nin Güney Kore'ye saldırısıyla başlayan bu savaş, 3 yıl 1 ay 2 gün sürmüş ve Soğuk Savaş döneminin en önemli çatışmalarından biri olmuştur.
Savaşın Başlangıcı
25 Haziran 1950 sabahı saat 04:00'te Kuzey Kore ordusu, 38. paralel boyunca Güney Kore'ye saldırı başlatmıştır. Kim Il-sung liderliğindeki Kuzey Kore, Sovyetler Birliği'nin desteğiyle bu harekâtı gerçekleştirmiştir.
Saldırının ilk günlerinde Kuzey Kore güçleri hızla ilerleyerek 3 gün içinde Güney Kore'nin başkenti Seul'u ele geçirmiştir. Bu ani saldırı, dünya kamuoyunda büyük şok yaratmıştır.
Uluslararası Müdahale
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 27 Haziran 1950 tarihinde Kuzey Kore'yi saldırgan ilan ederek üye ülkeleri Güney Kore'ye yardım etmeye çağırmıştır. Bu karar, Sovyetler Birliği'nin Konsey'deki sürekli temsilcisinin yokluğunda alınmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri liderliğinde 21 ülke savaşa katılmıştır: ABD, Türkiye, İngiltere, Kanada, Avustralya, Filipinler, Tayland, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Yunanistan, Fransa, Belçika, Lüksemburg, Hollanda, Kolombiya, Etiyopya, Norveç (tıbbi yardım), İsveç (tıbbi yardım), Danimarka (tıbbi yardım), Hindistan (tıbbi yardım) ve İtalya (tıbbi yardım).
Türkiye'nin Katılımı
Türkiye, 25 Haziran 1950 tarihinde Kore Savaşı'na katılma kararı almıştır. Bu karar, Türkiye'nin NATO üyeliği hedefi ve Batı ittifakına katılma isteğiyle yakından ilgilidir.
Türk Tugayı, 5.090 askerle (ilk kafile) savaşa katılmış ve toplam 721 şehit vermiştir. Türk askerleri, özellikle Kunuri ve Kunu-ri muharebelerinde büyük kahramanlık göstermiştir.
Savaşın Seyri
Savaş üç ana safhada gelişmiştir. İlk safhada Kuzey Kore güçleri güneye doğru ilerlerken, ikinci safhada BM güçleri karşı saldırıya geçerek kuzeye doğru ilerlemiştir.
Üçüncü safhada Çin'in müdahalesi ile savaşın dengesi değişmiş ve cephe 38. paralel civarında sabitlenmiştir. Çin, milyonlarca askerle (yaklaşık 300 bin ilk dalga, toplamda daha fazla) savaşa müdahale ederek Kuzey Kore'yi desteklemiştir.
İnsan Kaybı ve Hasar
Kore Savaşı'nda toplam 2 ila 5 milyon kişi arasında hayatını kaybetmiştir. Bunların büyük çoğunluğu sivillerden oluşmaktadır. ABD 36 bin 574, Çin 400 bin ila 1 milyon, Kuzey Kore 215 bin ila 1.5 milyon asker kaybetmiştir (bu sayılar kaynaklara göre büyük ölçüde değişmektedir).
Savaş, Kore yarımadasında büyük yıkıma neden olmuş, şehirler harabeye dönmüş ve milyonlarca insan mülteci durumuna düşmüştür.
Ateşkes ve Sonuçlar
27 Temmuz 1953 tarihinde Panmunjom'da ateşkes anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşmayla savaş sona ermiş, ancak teknik olarak iki Kore arasında hâlâ barış anlaşması imzalanmamıştır.
Savaş sonucunda Kore yarımadası 38. paralel boyunca ikiye bölünmüş ve bu durum günümüze kadar devam etmektedir. DMZ (Askerden Arındırılmış Bölge) oluşturulmuş ve dünyada en ağır korunan sınır haline gelmiştir.